#16. Isu : Penonton Masih Kuasa Penentu

12hb Januari, 2009
Berita Harian
Zainuri Misfar

Krisis ekonomi dunia dijangka tidak banyak menjejaskan aktiviti perfileman tanah air

BENARKAH tempias krisis ekonomi tahun ini akan menjejaskan minat orang ramai untuk menonton filem?

Bagi sesetengah produser filem kita, ia mungkin berlaku berdasarkan sambutan dan kutipan kasar filem tempatan yang ditayangkan pada tiga bulan terakhir tahun 2008.

Selain faktor ekonomi, keadaan cuaca yang tidak menentu juga dikatakan menjadi sebab untuk orang ramai tidak ke panggung. Malahan timbul juga cadangan supaya harga tiket filem import dinaikkan sehingga RM20 bagi memastikan kelangsungan filem tempatan.

Persoalan filem tempatan mendapat tempat di hati penonton atau tidak, masih jadi isu yang seolah-olah tidak berkesudahan. Kebanyakan produser dan karyawan filem sudah berusaha sebaik mungkin menghasilkan filem terbaik dengan menyediakan pelbagai jenis atau genre untuk dipilih penonton.

“Semuanya masih terletak di atas kehendak penonton. Kalau mereka hendak tengok, mereka tidak peduli filem apa dan berapa harga tiket. Tetapi apabila berasa tak nak tengok, filem yang bagus atau harga tiket murah, malahan kalau ada duit sekalipun, mereka tetap tak nak tengok juga,” demikian kata Pengarah Eksekutif Tayangan Unggul Sdn Bhd, Datuk Tengku Anuar Mussaddad.

Menurutnya, beliau yakin faktor ekonomi tidak menjejaskan industri perfileman kerana kebanyakan penonton filem adalah orang muda dan sudah bekerja atau pelajar bukan di kalangan mereka yang sudah berkeluarga.

“Kalau yang sudah berkeluarga, mungkin belanja untuk menonton wayang tidak jadi keutamaan. Tapi orang yang tengok filem, kebanyakannya orang muda. Kalau yang tak kerja, mereka minta duit emak atau bapa masing-masing.

“Jadi, dalam hal ini, orang muda selalunya sentiasa berduit. Cuma yang jadi masalah di sini ialah di mana duit itu hendak dibelanjakan? Adakah mereka hendak berbelanja dengan tengok wayang?” katanya lagi.

Tengku Anuar yang ditemui ketika pratonton filem Maut baru-baru ini, juga berpendapat soal cuaca tiada kaitan langsung dengan minat orang untuk menonton filem.

Filem Maut adalah terbitan terbaru Tayangan Unggul yang akan mula ditayangkan di seluruh negara pada 15 Januari ini. Ia menjadi filem tempatan pertama masuk panggung pada tahun 2009.

“Panggung wayang kita berada di tempat selesa dan selamat. Selalunya waktu hujan, ramai terperangkap di pusat beli belah. Malahan pada waktu hujan, sesetengah orang bosan duduk di rumah, tambahan pula pada hujung minggu,” jelasnya.

Katanya, walaupun menaikkan harga tiket filem import idea yang baik tetapi ia belum dapat menjamin filem tempatan mendapat sambutan tinggi.

Beliau berkata, penayangan semua filem mencatatkan kutipan kasar kira-kira RM300 juta dan daripada jumlah itu kerajaan memperoleh RM60 juta menerusi kutipan cukai hiburan sebanyak 20 peratus.

Cukai hiburan 20 peratus dikenakan ke atas filem tempatan juga. Kerajaan mengembalikan cukai atau rebat itu kepada penerbit filem sebagai insentif dengan jumlahnya tertakluk kepada kutipan kasar yang diperoleh selepas tayangan selesai.

“Kebiasaannya proses ini mengambil masa lama sehingga setahun menyebabkan kadang-kadang Kementerian Perpaduan, Kebudayaan, Kesenian dan Warisan (KPKKW) menerusi Finas mendahulukan pembayaran rebat ini kepada produser,’ jelasnya lagi.

Sehubungan itu, Tengku Anuar berpendapat, jika kerajaan boleh mengembalikan cukai hiburan sebanyak 20 peratus daripada filem tempatan kepada penerbit, perkara yang sama juga boleh dilakukan terhadap kutipan filem import.

“Kita bukan hendak semua. Penayangan filem import menghasilkan kutipan sebanyak RM300 juta setahun. Kalau 20 peratus, kita anggarkan kerajaan dapat RM60 juta.

“Daripada RM60 juta, separuh atau RM30 juta boleh disalurkan untuk pembangunan industri perfileman negara. RM30 juta banyak.

“Daripada dana ini, kita boleh gunakan RM200,000 dalam bentuk geran kepada penerbit filem tempatan untuk membiayai kos promosi. Walaupun tidak banyak, ia boleh mengurangkan beban produser yang kebiasaannya tertekan dengan kos promosi dan pemasaran,’ katanya.

Panjangkan tempoh tayangan

MENGULAS cadangan Tengku Anuar itu, pelakon, produser dan pengarah, Afdlin Shauki mengakui menaikkan harga tiket untuk filem import, cuaca dan keadaan ekonomi tidak memberi kesan ketara terhadap penayangan filem terbitan tempatan.

Menurut Afdlin, sistem penayangan filem ini tidak menyebelahi keadaan filem tempatan berbanding filem dari luar negara.

Dia juga menyokong saranan Tengku Anuar supaya kerajaan menyalurkan sekurang-kurangnya separuh hasil cukai hiburan filem import disalurkan dalam dana khas bagi membiayai dan membantu pelbagai aktiviti perfileman tanah air.

“Harga tiket tidak perlu dinaikkan. Apa yang pemilik panggung perlu buat ialah menambah jumlah dewan tayangan atau hall untuk filem tempatan walaupun filem kita pada waktu itu ditayangkan serentak dengan filem luar negara.

“Kita juga mahu supaya tempoh tayangan filem dipanjangkan, bukan terhad kepada seminggu atau dua minggu saja.

“Saya juga setuju dengan idea beliau (Tengku Anuar) bahawa separuh daripada RM30 juta yang dikutip daripada cukai hiburan filem import digunakan untuk membantu penggiat filem tempatan seperti promosi, pemasaran dan latihan.

“Geran RM200,000 seperti yang dicadangkan itu mungkin tidak besar tetapi membantu meringankan beban penerbit, terutama dalam aspek pemasaran,” kata Afdlin.